Tập  thứ hai của  bộ ĐẠI CƯƠNG LỊCH SỬ VĂN HÓA VIỆT NAM (trọn bộ 5 tập) xin được hân hạnh giới thiệu cùng bạn đọc đôi điều về Phật giáo và Đạo giáo. Hẳn là ai cũng đều biết rằng, quê hương của Phật giáo là Ấn Độ cổ đại và quê hương của Đạo giáo là Trung Quốc cổ đại. Nói khác hơn thì xét về nguồn gốc ban đầu, Phật giáo và Đạo giáo là hai trong số các thành tố ngoại lai. Nhưng trải mấy ngàn năm không ngừng truyền bá và hội nhập, hai tôn giáo lớn này đã trở thành hai bộ phận không thể tách rời của tâm linh quảng đại người Việt. Chừng như xưa nay đều thế cả, nếu cần kể đến những địa chỉ tôn nghiêm và thiêng liêng nhất, quên gì thì quên, người Việt Nam quyết không thể nào quên đền, miếu và chùa  chiền.

Tuy nhiên, cái ta quen thuộc không phải bao giờ cũng đều là cái ta hiểu biết. Tác giả sách này từng đi khảo  sát ở nhiều chùa chiền và đền miếu, từng đọc hàng trăm tờ thần tích và kinh sách, lại còn được sự chỉ vẽ ân cần và hào hiệp của nhiều bậc cao minh, rốt cột, tri thức thu được cũng chỉ mới sơ bộ tạm đủ để viết cuốn sách nhỏ này  mà thôi.

Ở đây, cả Phật giáo lẫn Đạo giáo đều được nhìn từ ba chiều khác nhau. Một là sự xuất hiện và quá trình truyền bá vào nước ta. Hai là Phật  giáo và Đạo  giáo với ý nghĩa  là những  bộ phận  cấu thành của văn hóa Việt Nam. Và, ba là bước đầu giới thiệu về độ thẩm thấu của vũ trụ quan,  của nhân  sinh quan,  của những  quy phạm về đạo đức và lễ nghi có nguồn gốc trực tiếp từ hai tôn giáo này  đối với xã hội người  Việt.